Zero waste staat voor plasticvrij leven, waarbij er zo min mogelijk afval geproduceerd wordt. In plaats van plastic wegwerp artikelen of verpakkingen te kopen, kies je voor producten die hergebruikt kunnen worden. Zo voorkom je dat plastic afval in het milieu terecht komt. Daarnaast is Zero Waste niet alleen een duurzaam alternatief, vaak is het ook beter voor je portemonnee. Maar hoe begin je met een no waste lifestyle? Wij delen onze beste tips!
Wat is Zero Waste?
Zero Waste betekent letterlijk 'geen afval'. Het doel van Zero Waste is om geen, of zo min mogelijk, afval te creëren. Het is een lifestyle waarbij je zoveel mogelijk kiest voor duurzame producten die verpakkingsvrij zijn en/of gerecycled kunnen worden. In de praktijk komt het er op neer dat je minder consumeert. Door minder spullen te kopen, hoef je ten slotte ook minder weg te gooien. De producten die je wél aanschaft zijn duurzaam geproduceerd, herbruikbaar en recyclebaar. Ook tweedehands producten (denk aan meubels of kleding) komen veelvuldig voor bij zero waste.
Een weckpot aan afval per jaar
De term ‘Zero waste’ is in 2008 geïntroduceerd door Bea Johnson. Zij besloot met haar gezin afvalvrij te leven en haar ervaringen te delen op haar blog. Het afval verminderen verliep steeds beter: tegenwoordig heeft ze nog maar één weckpot aan afval per jaar! Geen wonder dat ze inmiddels honderdduizenden lezers heeft geïnspireerd met haar tips en haar boek ‘Zero Waste Home‘.
Waarom zou je voor Zero Waste kiezen?
Goed, afvalvrij leven. Het klinkt wellicht als een hoop gedoe. Waarom zou je hier aan willen beginnen? In Nederland gooien we per persoon in totaal zo’n 490 kilo afval weg per jaar. Een deel hiervan kan gerecycled worden, maar dit geldt niet voor alle afval. Vooral plastic is een groot probleem.
Dit plastic komt vaak in het milieu terecht. Op straat, maar ook in de oceanen. Onze oceanen raken overspoeld met plastic afval. In de Stille oceaan is daardoor zelfs een gebied ontstaan waar 79.000 ton afval bij elkaar blijft drijven, ook wel de Plastic Soep genoemd. Dit gebied is maar liefst 3 keer zo groot is als Frankrijk!
Het plastic dat in de oceanen terecht komt, verteert niet. Het valt uit elkaar in steeds kleinere stukjes, ook wel microplastics genoemd. Deze microplastics worden opgegeten door vogels en zeedieren. Dit leidt tot vergiftiging en hormoonverstoring bij deze dieren. Toch is dat niet het enige probleem. Uiteindelijk komen deze microplastics in ons voedselketen terecht. Wij eten tenslotte ook vis uit de zee. Plastic verminderen is daarom niet alleen goed voor de dieren en het milieu, wij hebben hier zelf ook baat bij.
Afval verminderen is een geleidelijk proces
Overweeg jij te beginnen met afvalbesparing? Van de één op andere dag geheel zero waste leven is niet erg realistisch. Bea Johnson is ook niet meteen 100% afvalvrij gaan leven. Het is een geleidelijk proces waarbij je steeds kleine stapjes zet om minder afval te produceren. Dit vraagt - zeker in het begin - veel bewustwording van jou als consument. Waar begin je? Nou met de basis, namelijk de 5 R’s van Zero Waste!
De 5 R’s van Zero Waste: Refuse, Reduse, Reuse, Recycle, Rot
Heb je wel eens van de 5 R’s gehoord? Dit staat voor Refuse, Reduce, Reuse, Recycle en Rot. Binnen de zero waste beweging staan deze 5 R-en als basis van afval verminderen. Wat houden deze R-en in?
1 Refuse (weiger)
Met refuse wordt bedoeld dat je nee zegt tegen afval. Dat scheelt al een hoop, want alles wat je niet aanneemt hoef je ook niet weg te gooien. Weiger het plastic zakje van de groenteboer. Neem geen rietje bij je drankje op het terras en zorg voor een nee-nee sticker op de brievenbus.
2 Reduse (verminder)
Met Reduse wordt bedoeld dat je alleen spullen koopt die je écht nodig hebt. Consuminderen dus. Heb je echt iets nodig? Onderzoek dan hoe je je aanschaf duurzamer kunt maken. Heb je bijvoorbeeld shampoo nodig? Probeer eens een plasticvrije shampoo, zoals een shampoo bar. Zo’n shampoo bar ziet er uit als een zeepje en is verpakkingsvrij. Zo heb je geen plastic fles meer nodig!
3 Reuse (hergebruik)
Reuse staat voor hergebruiken. Hoe langer je een product gebruikt, hoe beter voor het milieu én je portemonnee. En waarom zou je alles nieuw kopen? Ook bij de plaatselijke kringloop en via Marktplaats vind je veel mooie items. Koop daarom vaker tweedehands, zoals kleding, meubels en speelgoed.
4 Recycle
Alles wat je niet meer kunt gebruiken, kan je (laten) recyclen. Het is hiervoor belangrijk dat je afval juist scheidt. Zamel plastic, papier, glas en GFT zoveel mogelijk gescheiden in.
5 Rot
Voedselresten zoals aardappelschillen, koffieprut en groenafval kun je in een GFT-bak verzamelen óf (als je geen GFT-bak hebt), zelf composteren. Dit kan bijvoorbeeld met een compostbak in je tuin of op je balkon.
Afval besparen: 8 tips
Kan je niet wachten om met een zero waste lifestyle aan de slag te gaan? Met deze 10 tips ben je al goed voorbereid!
Tip 1: Neem een tas mee als je boodschappen gaat doen
Tegenwoordig moet je voor een plastic tas in de winkel betalen. Toch is het altijd beter om je eigen tas mee te nemen. Zorg er daarom voor dat je altijd een (linnen) tasje bij je hebt als de de deur uit gaat. Linnen tasjes zijn ontzettend stevig en super duurzaam. Ze gaan veel langer mee dan een plastic tasje.
Tip 2: Gebruik een waterfles
Wereldwijd worden er elke minuut 1 miljoen plastic flesjes verkocht. Slechts 7% hiervan wordt gerecycled. De rest komt op een vuilnisbelt of in het milieu terecht. Plastic flesjes doen er honderden jaren over om volledig af te breken. Koop jij vaak frisdank of flesjes water voor onderweg? Misschien een idee om een herbruikbare (water)fles aan te schaffen. Dit bespaart enorm veel afval, maar is uiteindelijk ook goedkoper.
Tip 3: Koop minder, ga consuminderen
Wil je graag afval besparen? De eenvoudigste manier om dit te realiseren is door te consuminderen. Minder kopen dus! Vraag je bij iedere aankoop af of je dit product echt nodig hebt. Koop tweedehands als het kan, of misschien kan je het wel lenen van iemand?
Tip 4: Kies voor wasbaar of herbruikbaar
Wattenschijfjes, luiers en zakdoekjes ... Al deze producten worden na eenmaal gebruik weggegooid. Gelukkig zijn deze items in herbruikbare (wasbare) varianten te vervangen. Wegwerpwattenschijfjes kun je eenvoudig vervangen door wasbare wattenschijfjes van biologisch katoen. Deze zijn herbruikbaar en kunnen gewoon op 30 graden gewassen worden.
Tip 5: Maak het zelf
Brood, jam, yoghurt, schoonmaakmiddel, maar ook deodorant of gezichtsscrub: heel veel dingen zijn ook zelf te maken! Toegegeven, het is misschien een klusje, maar het kan ook enorm veel voldoening geven om zelf producten te maken. Met DIY’en bespaar je lekker veel geld en veel plastic afval. Ook vermijd je de zogeheten microplastics die in veel verzorgingsproducten voorkomen. Deze miniscule deeltjes dragen bij aan de plastic soep in zeeën en oceanen. Door je scrub zelf te maken weet je zeker dat je geen microplastics door je doucheputje heen spoelt.
Tip 6: Verspil minder eten
We gooien met zijn allen heel veel eten weg. Ontzettend zonde! Veel groente en fruit kan je prima invriezen. Overrijpe bananen kunnen prima gebruikt worden om bananenbrood mee te bakken. Of verwerk ze in een smoothie. Is je brood erg droog geworden? Bak wentelteefjes of maak er croutons van voor je salade. Met een beetje creativiteit kom je heel ver.
Tip 7: Vermijd plastic verpakkingen
We schreven al dat het handig is om je eigen tasjes mee te nemen als je naar de winkel gaat. Maar wist je ook al dat er speciale zakjes bestaan waar je je brood en groente in kan bewaren? Plastic (boterham)zakjes zijn dan niet meer nodig. En in plaats van vershoudfolie kun je bijenwasdoeken gebruiken om voedingsmiddelen te bewaren. Wist je dat er zelfs zero waste vitaminesupplementen bestaan? De verpakking van de vegan vitamine gummies van Vegums zijn geheel plasticvrij!
Tip 8: Repareer je spullen
Is je broodrooster of koffiezetapparaat stuk? Een nieuwe kopen is lang niet altijd nodig. Wist je dat er Repair Cafés bestaan waar je je apparaten kunt laten repareren? Repair Cafés zijn gratis toegankelijke bijeenkomsten die draaien om (samen) repareren. Tijdens deze bijeenkomsten zijn deskundige vrijwilligers aanwezig die je bij een reparatie kunnen helpen.
Zero waste shoppen? Check onze categorie met plasticvrije producten op De Gezonde Wereld.